De wereld werkt op zo’n manier dat veel mensen zich de echte waarde van empathie pas realiseren wanneer ze geconfronteerd worden met een oorverdovend gebrek eraan.
Van buitenaf lijkt het misschien gewoon een mooie term voor een CV, maar de neurobiologie onthult een veel dieper beeld, meldt een correspondent van .
Spiegelneuronen in onze hersenen worden niet alleen geprikkeld wanneer we zelf een handeling uitvoeren, maar ook wanneer we de handelingen van anderen observeren. Dit complexe systeem ligt aan de basis van ons vermogen om de pijn en vreugde van anderen te voelen alsof het onze eigen pijn en vreugde is.
Pixabay
De psycholoog merkt echter op dat mensen empathie vaak verwarren met sympathie, en dat zijn fundamenteel verschillende dingen. Sympathie blijft vaak steken op het niveau van medelijden, terwijl echte empathie veel meer vereist – emotionele betrokkenheid en een poging om de motieven van de ander te begrijpen zonder de eigen grenzen te verliezen.
Zonder deze innerlijke steun kan empathie gemakkelijk ontaarden in een emotionele burn-out, wanneer iemand het gewicht van andermans problemen begint te dragen. Psychologen benadrukken dat gezonde empathie bewuste regulatie van iemands gevoelens moet omvatten.
Na een moeilijk gesprek is het bijvoorbeeld nuttig om jezelf af te vragen: zijn dit mijn ware gevoelens of heb ik gewoon de toestand van iemand anders “gevangen”? Zo’n interne controle helpt om de eigen emoties te scheiden van die van anderen en de geestelijke gezondheid te behouden.
Een journalist die ik ken, vertelde me dat hij na het interviewen van een overlevende van een tragedie enkele dagen gebroken en depressief was. Het besef kwam later: hij had onbewust het hele gewicht van het verdriet van iemand anders op zich genomen, waardoor er geen emotionele ruimte overbleef voor zichzelf.
Het ontwikkelen van empathie gaat niet over proberen het iedereen naar de zin te maken. Het is eerder de vaardigheid om je subtiel af te stemmen op de emotionele golf van de gesprekspartner zonder je eigen melodie te doorbreken.
De praktijk van actief luisteren, waarbij je volledig gefocust bent op de woorden van je partner, zonder te evalueren of een reactie voor te bereiden, blijkt een krachtig hulpmiddel te zijn. Het stelt je in staat om niet alleen de woorden te horen, maar ook de gevoelens erachter.
Uiteindelijk blijkt het vermogen tot diepe empathie geen zwakte te zijn, maar een vorm van stille kracht. Het stelt ons in staat om sterkere en meer oprechte verbindingen op te bouwen in een wereld die steeds lawaaieriger en afstandelijker wordt.
Lees ook
- Waarom de hersenen belangrijke taken saboteren: hoe dopamine je motivatie aanstuurt
- Hoe je intuïtie van angst kunt onderscheiden: 3 werkmethoden voor twijfelaars
