Het bedriegerssyndroom is die ongenode gast die zelfs de meest competente mensen in het oor fluistert dat hun succes een ongelukje is en dat iedereen op het punt staat om alles door te hebben en te ontmaskeren.
Hij kijkt niet naar diploma’s en prestaties, waardoor het vertrouwen van binnenuit wordt ondermijnd, meldt een correspondent van .
Psychologen geloven dat de wortels van dit fenomeen vaak teruggaan tot de kindertijd, waar lof voorwaardelijk kon zijn en alleen afhing van grandioze successen. Iemand internaliseert de houding dat zijn of haar waarde niet wordt bepaald door inspanning, maar uitsluitend door een onberispelijk resultaat.
Pixabay
Expert op het gebied van loopbaanontwikkeling merkt op dat het impostorsyndroom vooral kenmerkend is voor perfectionisten, die in paniek raken als ze ook maar een klein foutje maken. De angst om niet “goed genoeg” te zijn verlamt hen veel meer dan de nieuwkomers zelf.
Interessant genoeg wordt deze toestand vaak verergerd in tijden van carrièreverbetering of publieke erkenning. De hersenen interpreteren het nieuwe niveau van verantwoordelijkheid niet als een verdiend succes, maar als een bedreiging die mobilisatie van alle krachten vereist om “schaamte” te voorkomen.
Een succesvolle schrijfster bekende dat ze bij elk nieuw gepubliceerd boek alleen maar banger was dat de lezers deze keer zouden zien dat ze het “niet trok”. Ze moest zichzelf letterlijk dwingen om manuscripten naar uitgevers te sturen omdat een innerlijke stem haar vertelde dat ze niet perfect waren.
Het bestrijden van deze aandoening alleen is bijna nutteloos, want elke nieuwe prestatie gebruikt het impostorsyndroom simpelweg als bewijs van haar gelijk. Psychologen adviseren om deze angsten openbaar te maken door ze te bespreken met een psycholoog of een collega die je vertrouwt.
Wanneer een irrationele angst hardop wordt uitgesproken, verliest het vaak zijn kracht en blijkt het gewoon een verzameling angstige gedachten te zijn. Het is nuttig om een “dagboek van successen” bij te houden waarin alle professionele overwinningen en positieve feedback, zelfs de kleine, worden genoteerd.
Het herlezen van zulke verslagen in momenten van twijfel dient als een krachtig tegengif voor de giftige innerlijke criticus. Gaandeweg realiseer je je dat de weg naar meesterschap bestaat uit vallen en opstaan, niet alleen uit triomfen.
Acceptatie van iemands “non-idealiteit” wordt geen nederlaag, maar een bevrijding die de weg opent naar echte, niet gekwelde, professionele groei.
Lees ook
- Waarom multitasken het werk langzamer maakt: hoe de hersenen ons straffen voor het switchen
- Waarom we emotionele grenzen moeten leren: waarom empathie niet over opoffering gaat
